Efektywność energetyczna jest kluczowym pojęciem w kontekście racjonalnego wykorzystania energii. Ponadto, minimalizacji jej zużycia i kosztów związanych z jej produkcją. Określa ona stosunek wyjścia (np. usług energetycznych, ciepła, światła) do wejścia (zużytej energii). Im wyższa efektywność energetyczna, tym mniejsze zużycie energii przy zachowaniu takiego samego lub nawet lepszego poziomu wydajności.
Przeczytaj również: Jak działa powietrzna pompa ciepła? Wyjaśniamy
Spis treści:
Efektywność energetyczna – charakterystyka
Efektywność energetyczna z definicji jest stosunkiem ilości usług lub produktów uzyskanych do ilości energii zużytej na jej uzyskanie. Może dotyczyć różnych obszarów, od pojedynczych urządzeń po całe systemy energetyczne. Dla przykładu – efektywność energetyczną urządzenia można mierzyć poprzez ilość energii elektrycznej zużytej na jednostkę pracy. Natomiast efektywność energetyczną budynku można określać przez stosunek zużywanej energii do ilości ciepła lub chłodu wytwarzanego przez system HVAC.
W tym kontekście należy wspomnieć o tym, że poprawa efektywności energetycznej prowadzi do zmniejszenia zużycia energii. To z kolei przekłada się na niższe rachunki za prąd czy gaz. Biorąc pod uwagę długoterminową perspektywę finansową – jest to niezwykle istotne. Niezależnie od tego, czy dotyczy dużych przedsiębiorstw czy może gospodarstw domowych. Ponadto, poprzez wspomnianą redukcję zużycia energii przyczyniamy się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń powietrza, więc w bezpośredni sposób wpływa na poprawę jakości powietrza.
Efektywność energetyczna – wskaźniki
Wskaźniki efektywności energetycznej są miarami, których używa się do określenia stopnia wydajności lub efektywności systemów, urządzeń lub procesów w kontekście zużycia energii. Odpowiadają za relację pomiędzy ilością energii zużytej a ilością energii pozyskanej. Mają one kluczowe znaczenie nie tylko dla monitorowania zużycia energii, ale także dla identyfikacji obszarów, w których można wprowadzić ulepszenia w celu zmniejszenia kosztów operacyjnych i śladu węglowego.
Wskaźniki w sektorze budowlanym
- Wskaźnik zużycia energii na m². Mierzy ilość zużywanej energii na jednostkę powierzchni budynku rocznie. Im niższy wskaźnik, tym bardziej efektywny energetycznie budynek.
- Wskaźnik cieplny (kWh/m²). Określa ilość energii potrzebnej do ogrzewania lub chłodzenia jednostki powierzchni w ciągu roku.
- Wskaźnik zużycia energii na osobę. Oblicza ilość energii zużywanej przez jedną osobę w budynku, co pozwala na ocenę efektywności energetycznej w kontekście wykorzystania zasobów na mieszkańca.
Wskaźniki w sektorze przemysłowym
- Wskaźnik intensywności energetycznej (kWh/produkt). Mierzy ilość energii zużywanej na jednostkę produkcji lub wytworzonego produktu. Jest używany do oceny efektywności energetycznej w zakładach przemysłowych.
- Wskaźnik zużycia energii na jednostkę masową (kWh/kg). Określa ilość energii potrzebną do wyprodukowania jednej jednostki masowej produktu, co umożliwia porównanie efektywności energetycznej różnych procesów produkcyjnych.
Stosowanie odpowiednich wskaźników efektywności energetycznej jest kluczowe dla monitorowania postępów w zakresie oszczędności energii, zmniejszenia kosztów operacyjnych oraz minimalizacji wpływu na środowisko.
Parametry i kryteria oceny efektywności energetycznej
Ocena efektywności energetycznej systemów grzewczych, chłodniczych oraz elektrycznych opiera się na różnorodnych parametrach, które są kluczowe dla określenia ich wydajności i oszczędności energii.
- Wydajność sezonowa (SEER, SCOP, SEER)
- SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio). Wydajność energetyczna klimatyzacji, określana jako stosunek całkowitego chłodzenia do całkowitego zużycia energii elektrycznej w ciągu sezonu.
- SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). Wydajność pompy ciepła Poznań w trybie grzewczym, wyrażona jako stosunek dostarczonego ciepła do zużytej energii w ciągu sezonu grzewczego.
- SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio). Wydajność systemu klimatyzacyjnego, podobna do SEER, ale stosowana w kontekście chłodzenia.
- Wydajność nominalna (COP, EER)
- COP (Coefficient of Performance). Stosunek ilości dostarczonego ciepła do zużytej energii w określonych warunkach.
- EER (Energy Efficiency Ratio). Wydajność systemu chłodzenia, określana jako stosunek dostarczonego chłodzenia do zużytej energii w warunkach nominalnych.
Znaczenie technologii odnawialnych
Technologie odnawialne odgrywają kluczową rolę w poprawie efektywności energetycznej poprzez wykorzystanie naturalnych i odnawialnych źródeł energii. Dla przykładu – fotowoltaika (PV), wiatraki czy biogazownie, pozwalają na produkcję energii elektrycznej bez emitowania dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. Dzięki temu zmniejszają negatywny wpływ na klimat i środowisko. Należy pamiętać o tym, że odnawialne technologie są bardziej elastyczne i skalowalne niż tradycyjne źródła energii. Można więc stosować je zarówno w dużych elektrowniach jak i na poziomie domowym czy małych przedsiębiorstw.
Z tego wynika, że technologie odnawialne nie tylko zmniejszają użycie energii z paliw kopalnych, ale także wspierają długoterminową stabilność energetyczną. Tym samym przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska naturalnego. Natomiast, ich rosnąca popularność świadczy o ich kluczowej roli w przyszłości energetyki globalnej.
Podsumowanie
Regularna ocena i monitorowanie efektywności energetycznej są kluczowe dla identyfikacji obszarów, w których można wprowadzić ulepszenia i oszczędności. Z tego powodu warto znać wskaźniki i parametry, informujące o efektywności energetycznej. Wykorzystanie technologii odnawialnych, takich jak fotowoltaika, energia wiatrowa (powietrzne pompy ciepła) czy geotermalna (gruntowe pompy ciepła), może znacząco przyczynić się do poprawy efektywności energetycznej poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych i zależności od paliw kopalnych.